Uzun süreli rehabilitasyon merkezleri, standart bir yatılı veya ayakta tedavi programına kıyasla uzatılmış bir süre boyunca madde kötüye kullanımı tedavisi sağlar. Hastalar genellikle tedavi planının bir parçası olarak rehabilitasyon merkezinde yaşar, bu yüzden programlar sık sık “uzun süreli yatılı tedavi” olarak adlandırılır. Uzun süreli madde kötüye kullanımı tedavisi değişiklik gösterir ancak birkaç faktöre bağlı olarak 6 aydan 2 yıla kadar sürebilir. Ayrıca hastanın ihtiyaçları, tesis ve belirli programlarına göre daha uzun da sürebilir. Uzun süreli uyuşturucu tedavi programları, yoğun, yapılandırılmış bakım sağlayarak bağımlılıkla mücadele edenlere yardımcı olur. Bireyler, bağımlılık tedavisi boyunca farklı oranlarda ilerleme kaydederken, araştırmalar daha uzun tedavi sürelerinin daha iyi sonuçlarla ilişkili olduğunu önermektedir.
Kimler faydalanabilir?
Bağımlılık, klinik olarak madde kullanım bozukluğu (SUD/Substance Use Disorder) olarak adlandırılan, bir kişinin sağlık, iş ve sosyal sonuçlarına rağmen alkol veya uyuşturucu kullanımını azaltmada/durdurmada zorlandığı kronik, nüksetme eğiliminde bir sağlık durumudur.
Amerika Birleşik Devletleri’nde uygulanan bir anket-araştırma programı olan National Survey on Drug Use and Health (NSDUH)/Ulusal Uyuşturucu Kullanımı ve Sağlık Anketi 2020’ye göre, 2019’da 12 yaş ve üstü 41 milyondan fazla kişi madde kullanım bozukluğu (SUD) için tedaviye ihtiyaç duydu. Ne yazık ki, aynı yıl sadece 4 milyon kişi alkol veya uyuşturucu bağımlılığı tedavisine girdi. Oysa her ne kadar bağımlılık, tedavi edilebilir bir durum olsa da birçok kişi için sadece alkol veya uyuşturucu kullanımını bırakarak üstesinden gelinemez. Sağlık durumu, kanıta dayalı tedaviden fayda sağlar, bu tedavi genellikle yatılı veya ayakta bir ortamda gerçekleşir. Tedavi söz konusu olduğunda tek bir yaklaşım yoktur ve tedavi kısa veya uzun süreli rehabilitasyonu içerebilir.
Tedavi süresi
Madde kötüye kullanımı tedavi programları çeşitlilik gösterir ancak genellikle “aşamalara” ayrılır, bunlar tıbbi destekli detoksifikasyon, rehabilitasyon terapisi ve sonrası bakımı içerebilir. Tedavi ya yatılı bir tedavi tesisi ya da ayakta bir tedavi tesisi sunulur. Tedavi süreleri değişiklik gösterse de, yatılı veya yatılı tedavi merkezleri hastaları ayakta tedavi tesislerinden daha uzun süreler boyunca barındırabilir. Uzun süreli yatılı rehabilitasyon merkezleri genellikle birkaç gün süren tıbbi destekli detoks ile başlar, ardından 90 ila 120 gün yoğun madde kötüye kullanımı terapisi ve sonrası bakım planlaması izler. Diğer daha kısa süreli seçenekler de mevcuttur, örneğin:
– Kısa süreli rehabilitasyon.
– 30 günlük programlar.
– 60 günlük programlar.
– 90 günlük programlar.
– Hafta sonu rehabilitasyonu.
– Aynı gün acil detoks. *Bu tedavi, kişinin bağımlılık veya zararlı madde kullanımından hızlı bir şekilde kurtulmasına yardımcı olmak için acil bir şekilde sağlanan detoksifikasyon hizmetini ifade eder. Bu tür bir detoksifikasyon genellikle kişinin bağımlılık veya zararlı madde kullanımından kaynaklanan akut sağlık sorunlarını hafifletmeyi amaçlar. Bu hizmet, kişinin acil bir şekilde tedaviye ihtiyaç duyduğu durumlarda sunulabilir ve kişinin sağlığını korumak için hızlı bir müdahale gerektiren durumlarda faydalı olabilir.
“Uzun vadeli rehabilitasyon programları genellikle hastaların, tedaviden önce içinde bulundukları potansiyel olarak kaotik ve öngörülemez bir rutinden kendilerini uzaklaştırmalarına olanak tanıyan sistematik bir rutini takip etmesini sağlar.”
Uzun süreli rehabilitasyonda hastaları neler bekler?
Her tesis farklıdır, ancak yatılı bir yatılı tesiste uzun süreli tedavi alan hastalar detoks ile başlayabilir. Detoks süreci, hastaların mümkün olduğunca rahat ve güvenli bir şekilde madde içermeyen bir duruma ulaşmalarına yardımcı olur, tabii uzmanların bakımı altında. Bu süre zarfında uzmanlar, ciddi yoksunluk belirtileri yaşama riski olan hastalar için özellikle önemli olabilecek yoksunluk belirtilerini yönetmeye yardımcı olur. Hastalar bu süreçte ilaç alabilir ve herhangi bir komplikasyon ortaya çıkarsa günün her saati izlenir. Bu da hastaların uzun süreli rehab’e daha kolay geçiş yapmalarına yardımcı olur. Detoks, tedavinin sadece ilk aşamasıdır. Detoks dönemi akabinde madde kullanım bozukluğuyla ilgili terapi/tedavi desteği alınmazsa, sadece başarılı bir detoks, maalesef uzun dönem ve kalıcı bir ayıklığı sağlamaz.
Bu tedavi, madde bağımlılığıyla başa çıkmak için psikolojik, davranışsal veya ilaç temelli yaklaşımları içerebilir. Bu, kişinin detoksifikasyon sonrası sürekli iyileşme ve geri dönüşümden yararlanmasına yardımcı olabilir.
Devam eden terapi, hastaların madde içermeyen bir şekilde nasıl yaşayacaklarını ve evde, işte, toplumda nasıl üretken olacaklarını öğrenmelerine yardımcı olacak birkaç hizmeti içerir, örneğin:
Grup ve/veya bireysel terapi: Hastalar, düzenli olarak bir terapistle kendi başlarına bir araya gelir veya bir topluluk hissi geliştirmek için diğer hastalarla grup terapi ortamında bir araya gelir.
Bilişsel-davranışçı terapi (BDT): BDT, hastaların tetikleyicileri nasıl tanıyacaklarını, kaçınacaklarını ve başa çıkacaklarını öğrenmelerine yardımcı olur.
Çok boyutlu aile terapisi (MDFT): MDFT, hem birey hem de aile için terapi seanslarını içerir. Zararlı davranışları azaltırken olumlu, sağlıklı davranışları teşvik ederek genç insanların ayık kalmalarına yardımcı olmak için tasarlanmıştır.
Koşullu yönetim (CM): Bu metot, ayıklığı korumak veya verilen görevlere katılmak gibi olumlu davranışları teşvik etmek için kullanılır. Bu, uyuşturucu içermeyen idrar numuneleri için ödül olarak sinema biletleri, yiyecek maddeleri, kuponlar veya kişisel eşyalar almak gibi somut teşvikler sağlamayı içerir.
Motivasyonel görüşme: Motivasyonel görüşme, bir bireyin değişime olan motivasyonunu artırmak ve hastayı tedaviye devam etmeye ve alkol veya uyuşturucu kullanımından kaçınmaya teşvik etmek için kullanılan başka bir tekniktir.
12 adımlı kolaylaştırma terapisi: Hastalar, Adsız Alkolikler veya Adsız Narkotikler de dahil olmak üzere çeşitli destek gruplarına katılır.
Holistik (bütünsel) terapi: Doğa gezileri, şehir dışı turları ve sosyal yardım programları gibi açık hava etkinlikleri de uzun vadeli rehabilitasyon programlarının bir parçası olabilir. Bu program kapsamında hastalar ayrıca sanat terapisi, müzik terapisi, spor gibi çeşitli aktivitelere katılır.
İmkanlar: Tesisten tesise sunulan imkanlar değişiklik gösterir. Bazı uzun süreli rehabilitasyon merkezleri, meditasyon, spa tedavileri, özel yemek hazırlığı ve özel odalar gibi lüks tedavi hizmetleri sunabilir.
Uzun süreli alkol ve uyuşturucu tedavi merkezlerinin faydaları
Bağımlılık, bir kişinin beyninde uzun süreli değişikliklere ve sonuçlara yol açabilen karmaşık bir hastalıktır. Bu nedenle, tedaviye yeterli süre katılmak son derece önemlidir. Kendileri için hangi tedavi süresinin uygun olduğunu deneyimleyip de öğrenmek hastalar için, uzun vadeli rehabilitasyon programlarının birçok faydası olabilir.
Yüksek düzeyde destek: Uzun vadeli rehabilitasyon programları, diğer tedavi programlarında bulunmayabilecek düzeyde destek sunar. Uzun vadeli rehabilitasyon genellikle konaklamalı hasta kurumlarında gerçekleştirildiği için, hastalar gece gündüz destekten faydalanır. Bu, hastaların tamamen iyileşmeye odaklanmalarına ve tesis dışında karşılaşabilecekleri tetikleyicilerden kaçınmalarına yardımcı olur.
Madde kullanımı olmayan bir ortam: Konaklamalı hasta kurumlarında uzun vadeli rehabilitasyon programları hastalara güvenli bir ortam sağlar. Onların madde kullanımı olmayan bir ortamda yaşamalarını sağlar. Bu, hastaların alkol ve madde olmadan nasıl yaşayacaklarını öğrenmelerine de yardımcı olur. Potansiyel tetikleyicilerin kaldırılması, erken iyileşme sürecinde özellikle faydalıdır
Düzenli program: Birçok hasta, düzenli ve sistemli bir rutine sahip olduklarında iyileşmeyi sağlamanın ve sürdürmenin daha kolay olduğunu düşünmektedir. Uzun vadeli rehabilitasyon programları genellikle hastaların, tedaviden önce içinde bulundukları potansiyel olarak kaotik ve öngörülemez bir rutinden kendilerini uzaklaştırmalarına olanak tanıyan sistematik bir rutini takip etmesini sağlar.
Bağımlılığını yenmiş kişilerin, bağımlılığı devam edenlere olan desteği: Etrafında bağımlılığı yenmiş kişilerin olması, hastaların destekleyici bir topluluk oluşturmasına yardımcı olur.
Hangi durumlarda önerilir?
Siz veya bir yakınınız:
– Bağımlılığınızla ilgili daha önce nüksetme yaşadıysanız
– Uzun süredir bağımlılıkla mücadele ediyorsanız
– Eş zamanlı bir ruh sağlığı bozukluğunuz varsa (örneğin, anksiyete veya depresyon) ve çift tanı tedavisi gerektiriyorsanız
– Güvenli, istikrarlı bir ev ortamınız yoksa
– Belirli bir demografik grupta yer alıyorsanız (örneğin, ergen, hamile veya anneyseniz)
– Ayakta bir programın sunamayacağı günlük destek ve yapılandırılmış bakıma ihtiyacınız varsaAyakta tedavi programının sunamayacağı günlük desteğe, düzenli bakıma ihtiyacınız var demektir ve uzun süreli madde kötüye kullanımı tedavisi sizin için faydalı olabilir.
